De bib in cijfers

01
455542 455542 ontleningen in de filialen
410213 410213 ontleningen in de hoofdbibliotheek
36442 36442 nieuwe items in de collectie

Dankzij het netwerk van de Openbare Bibliotheek Brugge heeft elke Bruggeling een bibliotheek in de buurt. De voorbije jaren werd al sterk geïnvesteerd in verschillende bibliotheekfilialen. In 2024 werd gestart met de bouw van een gloednieuw multifunctioneel complex op de Scharphoutsite, waar het bibliotheekfiliaal van Lissewege een nieuw onderkomen zal hebben. In Sint-Pieters zal de bibliotheek binnenkort deel uitmaken van het deelhuis De Dijk. Ook hier zijn de verbouwingswerken in 2024 gestart.

10 061 Bibliotheek J.F. Willems Zeebrugge 8 609 Bibliotheek Lissewege Lissewege 7 883 Bibliotheek De Schorre Dudzele 9 847 Bibliotheek De Arend Koolkerke 25 644 Bibliotheek De Garve Sint-Jozef 24 896 Bibliotheek De Dijk Sint-Pieters 410 213 Hoofdbibliotheek Biekorf Brugge 75 244 Bibliotheek De Zorge Sint-Kruis 8 688 Bibliotheek Sint-Thomas Sint-Thomas 824 Bibpunt Huis van de Bruggeling Brugge 22 297 Gevangenisbibliotheek Brugge 99 063 Bibliotheek Daverlo Assebroek 70 850 Bibliotheek Sint-Andries Sint-Andries 91 636 Bibliotheek Sint-Michiels Sint-Michiels

Enkele cijfers waar we trots op zijn

459720 459720 bezoekers in de hoofdbibliotheek
96,7% 96,7% is zeer tevreden over de behulpzaamheid van de medewerkers
742 742 bezoekers bij de digihulp
705 705 bezoeken door bib aan huis
6561 6561 keer zijn de leeslijsten voor het onderwijs gedownload
2100 2100 bezoekers voor de expo ‘Vrouwen van papier’ (erfgoedluik)
9600 9600 bezoekers voor de expo ‘Vrouwen van papier’ (modern gedeelte)
713 713 luisteraars voor de podcast ‘Vrouwen van papier’

Leesplezier

02

De liefde voor lezen verspreiden en het belang van lezen blijven herhalen is een kerntaak van de bibliotheek. En dat doen we al jaren vol overgave. Jong of oud, fan van thrillers of van grote literatuur, liefhebber van grootse evenementen of van intieme bijeenkomsten: er is voor elk wat wils. Om nog meer in te zetten op nieuwe doelgroepen is in 2024 een leescoach aangesteld. Een gloednieuwe functie met als doel om allerhande leesinitiatieven in de stad uit te bouwen en te ondersteunen. De eerste contacten met tal van organisaties zijn alvast gelegd.

32 32 organisaties namen deel aan Brugge Leest op de noene
289 289 tickets gereserveerd voor het thrillerfestival
1559 1559 tickets gereserveerd voor het Jeugdboekenfeest
121 121 inschrijvingen voor de Leesjury
46 46 nieuwe leestips van De Leesbrigade
212 212 nieuwe leestips op Brugge Leest
104 104 nieuwe Stadslezers
87 87 inschrijvingen voor Brugge Leest voor

Lees meer!

Het boekenprogramma van de Brugse bibliotheek in het Concertgebouw is al ruim twintig jaar een vaste waarde. En al meer dan tien jaar is VRT-journaliste Ann De Bie de enthousiaste gastvrouw. Afgelopen jaar waren Gijs Wilbrink, Maud Vanhauwaert, Richard Osinga, Elvis Peeters, Sacha Bronwasser en David Pefko te gast. Naar aanleiding van het project ‘Vrouwen van papier’ (zie verder) was er in oktober een editie met enkel vrouwelijke auteurs: Sanneke van Hassel, Marieke De Maré en Carolina Trujillo stelden toen hun recentste boek voor.

herbekijk de interviews van Lees Meer!

Brugge Leest op de noene & Brugge Leest voor

Op 23 april, Wereldboekendag en Vlaanderenleestdag, deed de Brugse lezerscommunity Brugge Leest een oproep naar scholen, organisaties en bedrijven om samen te lezen ‘op de noene’. Het concept is eenvoudig: samen met collega’s, vrienden of familie, op school, op het werk, in het woonzorgcentrum of de winkel… van 12u tot 13u lunchpauze nemen in het gezelschap van een goed boek en élkaar. Met 32 deelnemende organisaties was deze eerste editie alvast een groot succes! Diezelfde avond vond ‘Brugge Leest voor’ plaats. Tijdens een boeiende avondwandeling lieten de deelnemers zich gidsen door auteurs Marieke De Maré, Lara Taveirne, Sofie Leyts of Peter Verhelst. We gingen langs bij de bekende Brugse boekhandels en bibliotheek, luisterden naar mooie teksten en eindigden de avond in Korf voor een boekenbabbel.

“We vonden het een heel tof initiatief. We zouden het volgend jaar graag doortrekken naar alle graden. Op die manier zullen we nog meer leerlingen hebben. De leerlingen vonden het een leuke pauze. We kijken uit naar een volgende editie!” leerkracht secundair onderwijs over ‘Brugge Leest op de noene’
Bekijk de aftermovie

Gedichtendag met Annemarie Estor

Wie woont of werkt in Brugge een poëtische middagpauze bezorgen. Dat is al jaren het opzet van Gedichtendag in de Brugse bibliotheek. In de editie van 2024 kwam Annemarie Estor voorlezen uit haar meermaals bekroonde werk. Haar eerste dichtbundel, ‘Vuurdoorn me’, leverde haar in 2011 de Herman de Coninckprijs voor het beste debuut op. Twee jaar later won ze de gelijknamige prijs, maar dan voor de beste dichtbundel, met ‘De oksels van de bok’. Meest recent stond ze met ‘De bruidsvlucht’ op de longlist van de Grote Poëzieprijs 2021.

Stadsschrijvers

Lara Taveirne en Marieke De Maré zetten in 2024 hun traject als Brugse stadsschrijvers verder met ‘De Avonden’, een reeks schrijfsessies op bijzondere plaatsen in Brugge. Ze waren te gast in clubhuis Alberta in Zeebrugge, in het Brugse begijnhof, bij Reakiro, op het Brugs kerkhof en in zwembad Jan Guilini. Tijdens ‘De Avonden’ sprokkelen Lara en Marieke verhalen in de stad. De stadsschrijvers maken ook deel uit van overkoepelende literaire evenementen in Brugge. Denk aan de literaire marathon tijdens het Miragefestival, de ode aan Patricia Lasoen en de Dead Ladies Show. Lara en Marieke vullen hun tweejarige opdracht zelf in, en worden ondersteund door de Openbare Bibliotheek Brugge, Cultuurcentrum Brugge, Conservatorium Brugge en Avansa Brugge.

Ontdek teksten, interviews en foto’s

Weesgedichten in Brugge en Dudzele

Naar aanleiding van de Poëzieweek 2024 gingen honderd ‘weesgedichten’ op zoek naar een adoptieraam. Bewoners van de binnenstad konden een gedicht adopteren en op hun raam laten schrijven. Het resultaat was een kilometerslange poëzieroute door Brugge. Samen met andere Vlaamse bibliotheken organiseerde de Brugse bib de actie #weesgedichten naar een concept van Bibliotheek Aalst.
In 2024 kreeg de weesgedichten-actie een lokaal luik in Dudzele met enkel gedichten van Dudzeelse makelij. Van de lokale handelaars tot de leden van de KSA: iedereen droeg een steentje bij!

“Ik contacteerde ook de lokale handelaars met de vraag of er een gedicht op hun raam mag komen: de bakker, de apotheker, de traiteur, de koffiezaak,… Ik ben sinds 2017 de vaste bibmedewerker in De Schorre. Dat schept een band en projecten zoals dit versterken dat gevoel alleen maar.” Emma Vancoillie in een interview voor ‘Inzoemen’
Lees het volledige interview met Emma

Tweede editie van ‘Plaats Delict’

Pierre Aspeslag, zoals Brugges bekendste en meest succesvolle thrillerauteur Pieter Aspe in werkelijkheid heette, overleed op 1 mei 2021. Om hem te gedenken, organiseerde de Openbare Bibliotheek Brugge een jaar na zijn overlijden de tentoonstelling ‘Aspe Postscriptum’. De expo maakte deel uit van het thrillerevent ‘Plaats Delict’, dat een tweejaarlijks terugkerend event zou worden. In juni 2024 stonden onder meer Helen Fields, In de Archieven van Assisen, Jonas Boets en Wouter Dehairs op het programma. Een geslaagde tweede editie met zo’n 300 deelnemers!

Jeugdboekenfeest

Elisabeth Lucie Baeten en Flore Deman, Chinouk Thijssen, Pieter Gaudesaboos, striptekenaar Nix, enz. Het zijn enkele van de vele namen op de affiche van ons Jeugdboekenfeest in 2024. Net zoals in 2023 bundelde Brugge de krachten met Kabaal, het jeugdboekenfestival in Antwerpen. Maranke Rinck en Martijn van der Linden (Bob Popcorn), Marc Boutavant en Sylvia Vanden Heede (Stinkhond en Plattekat), Sanne Rooseboom en Zindzi Zevenbergen stonden in beide steden op het programma.

De formule van het Jeugdboekenfeest - met voorleessessies, workshops, animatie en theatervoorstellingen – blijft aanslaan bij een ruim publiek. We verwelkomden honderden gezinnen op een dag boordevol lees-, kijk- en luisterplezier.

bekijk de aftermovie

Leesjury nu ook in Bibliotheek Xaverianen

In september gaven we het startschot voor een nieuw leesjaar van de Leesjury. De leesclub voor kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar wint jaar na jaar aan populariteit. In 2024 startten we daarom ook een werking op in Bibliotheek Xaverianen. De uitbreiding van de werking is mogelijk dankzij de inzet van een groep enthousiaste vrijwilligers. Op het congres rond leesbevordering van Iedereen Leest op 24 oktober was Brugs leesjurybegeleider Valerie Buyse één van de gastsprekers. Begeleider Lena David werd geïnterviewd voor ons magazine ‘Inzoemen’.

“Ik begeleid groep 2, met kindjes uit het eerste en tweede leerjaar. Vooral de evolutie die de kinderen doorheen het schooljaar maken, vind ik fantastisch.” leesjurybegeleider Lena in een interview voor ‘Inzoemen’
lees het volledige interview met Lena

Leestips van bibliotheekmede-werkers

Onder de naam ‘De Leesbrigade’ delen bibliotheekmedewerkers hun persoonlijke leestips. In 2024 kreeg De Leesbrigade er enkele enthousiaste leden bij. Ook wie houdt van Young Adults, graphic novels of vooral non-fictie leest kan nu voor tips bij De Leesbrigade terecht. Je herkent de leestips in de bibliotheekrekken aan de leesbrigadestickers op de covers van de boeken.Maar ook andere bibmedewerkers laten van zich horen. In ‘Inzoemen’, het tijdschrift van de Vrienden van de Brugse Bibliotheek vzw, kijken we naar de titels die de voorbije drie maanden in de collectie kwamen en lichten er per deelcollectie (jeugd, literatuur, non-fictie, muziek en film) een paar titels uit.

bekijk de tips van De Leesbrigade

Leesgroepen winnen aan succes

Praten over de boeken die je gelezen hebt of samen genieten van mooie teksten: in de bibliotheek merken we dat alle initiatieven om mensen samen te brengen rond lezen en literatuur aan succes winnen. De leesgroep van de Vrienden van de Brugse Bibliotheek krijgt sinds 2024 extra edities op donderdagvoormiddag. Het concept ‘Leesclubbing @KORF’ werd met succes verder gezet. Ook de laagdrempelige samenleesgroepen blijven een trouw publiek bereiken. De jongerenleesgroep In Between Books kende het afgelopen jaar zelfs een recordaantal inschrijvingen.

“De leesclub is heel gezellig, maar het is ook fijn om naar de leeservaringen van anderen te luisteren. Je leert daardoor om op een andere manier naar het verhaal te kijken en zelfs nog meer na te denken over het boek.” Iris, deelnemer aan In Between Books

De bibliotheek als partner bij literaire activiteiten

De bibliotheek is lang niet de enige organisatie die literaire activiteiten in Brugge organiseert. Als één van de initiatiefnemers van Brugge Leest bundelt ze het literaire aanbod in de stad. Daarnaast is de bib ook partner bij literaire activiteiten die verder reiken dan Brugge. Zo werkte ze in 2024 mee aan de voorstelling ‘Guido Gezelle Gelezen’, een initiatief van het Letterenhuis en drie schrijvershuizen (Gezellehuis, Huis Herman Teirlinck en Streuvelshuis). De voorstelling is intussen ook als podcast beschikbaar.

beluister de podcast

De gevangenisbibliotheek

De bibliotheek van het Penitentiair Complex Brugge (PCB) is een bijzonder filiaal van de Openbare Bibliotheek Brugge. Door stakingen, personeelswissels en personeelstekort was 2024 niet het beste jaar voor de gevangenisbibliotheek. Maar ondanks de beperkingen zijn er mooie zaken gerealiseerd. Als voorbereiding op het project ‘weesgedichten’ in 2025 werd een gedichtenwedstrijd georganiseerd. Vijf gedichten van gedetineerden zijn in 2025 te zien op de ramen van Hoofdbibliotheek Biekorf en enkele filialen. Er is ook een beweging in de andere richting: zes weesgedichten worden door de gevangenis geadopteerd en op de ramen van het PCB geschreven. We organiseerden een workshop en oefensessies waarbij vrouwelijke gedetineerden hun creatief talent konden inzetten.

Ontmoeten en levenslang leren

03

De digitale wereld is best wel complex. Voor wie de weg niet kent is het vaak een onoverzichtelijke jungle vol websites en apps waar jammer genoeg ook phishers en hackers op de loer liggen. Met haar digisessies toont de bib de mogelijkheden van de digitale wereld en waarschuwt ze voor de valkuilen. De sessies zijn bovendien een gelegenheid om andere mensen te ontmoeten. Ook met veel andere activiteiten (lezingen, spellenmiddagen, leesgroepen) bracht de bib mensen bij elkaar. Daarbij hield ze de drempel bewust zo laag mogelijk.

742 742 klanten bij de digihulp
21 21 digisessies met 580 cursisten
539 539 deelnemers bij Samenspel
705 705 bezoeken door bib aan huis
20 20 rondleidingen voor anderstalige volwassenen

Digibanken en Digitale Week

De bibliotheek neemt een grote rol op zich in het e-inclusiebeleid van Stad Brugge. Met haar filialen zit de bibliotheek stevig verankerd in alle buurten van Brugge en dat is ideaal om er in eerste instantie de toegang tot de digitale wereld te verzekeren met gratis computergebruik en gratis wifi.

Maar het houdt zeker niet op bij het verschaffen van toegang. Met haar digisessies krikt de bibliotheek de digitale geletterdheid van de Bruggeling op. De sessies hebben vaak een heel praktisch doel, bijvoorbeeld optimaal leren zoeken met Google of e-boeken leren lenen, maar er zijn ook informatieve lezingen, bijvoorbeeld over artificiële intelligentie, en meer ludieke sessies waarin je kerstkaarten leert ontwerpen.

Met specifieke digitale vragen kon je ook in 2024 bij de digihelpers langsgaan. Wekelijks op woensdag in Hoofdbibliotheek Biekorf, maar ook op regelmatige basis in verschillende bibliotheekfilialen.

Tijdens de digitale week begin november werd het aanbod rond e-inclusie extra in de kijker gezet. Er was ook een digihulpmarathon in Hoofdbibliotheek Biekorf: van 2 t.e.m. 9 november was het digipunt tijdens de openingstijden constant bemand.

De Brugse bibliotheek was ook aanwezig op de Digitale Duik, een initiatief van VRT en Telenet dat op 24 mei in Brugge neerstreek.

“Eén van de basistaken van een openbare bibliotheek is het dichten van de digitale kloof. Zo neemt de Openbare Bibliotheek Brugge een grote rol op zich in het Digibankenproject, het e-inclusiebeleid van Stad Brugge.” digicoach Annelien in een interview voor Inzoemen
lees het volledige interview met Annelien

Ontmoeten

Maandelijks spelen anderstaligen op een maandagnamiddag in Hoofdbibliotheek Biekorf taalspelletjes onder de titel ‘SamenSpel’. Tijdens het spelen spreken ze Nederlands, dus al spelend oefenen ze hun taal. Wie wil kan aansluiten. Zo ontmoeten ze ook nieuwe mensen.

Mensen met verschillende achtergronden samenbrengen deden we ook naar aanleiding van het project ‘Vrouwen van papier’ (zie verder). In samenwerking met ‘Wij Vrouwen Samen’ organiseerden we een stadswandeling, een workshop borduren en een poëzieworkshop geïnspireerd op de negentiende-eeuwse vrouwen die brieven schreven naar Guido Gezelle.

Maatschappelijke thema’s

Via themastanden in de bibliotheek maar ook op de website bundelen we informatie en boekentips over actuele en maatschappelijke thema’s. Soms koppelen we hier ook een lezing of een andere publieksactiviteit aan. Dat gebeurt dikwijls naar aanleiding van overkoepelende festivals of themaweken. Zo hadden we tijdens de Week van de Opvoeding Sarah Van Gysegem te gast met een interactieve voordracht over het opvoeden van tieners. In het kader van het Knooppuntenfestival kwam Uus Knops in oktober spreken over rouwverwerking. En tijdens Docfest toonden we de documentaire ‘Kim’s Video’ met aansluitend een debat over de toekomst van de muziek- en filmcollecties van bibliotheken. Tijdens ‘De Levende Bib’ kon je – in het kader van Internationale Vrouwendag – in Hoofdbibliotheek Biekorf luisteren naar verhalen van vier vrouwen en/of een workshop van FEMMA volgen. De rode draad doorheen de activiteiten was zelfzorg en een evenwichtige taakverdeling in het huishouden.


Bibliotheek aan huis

Wie onvoldoende mobiel is om zelf naar de bibliotheek te komen, kan een beroep doen op de dienst ‘Bib aan huis’. De Brugse bibliotheek werkt samen met vrijwilligers om deze dienstverlening op het volledige Brugse grondgebied te kunnen aanbieden. De vrijwilliger in kwestie werkt telkens nauw samen met het bibliotheekfiliaal in de buurt. In het januarinummer van de Buurtkrant van Mintus werd BibAanHuis-klant Catharina geïnterviewd.

"Van mij mogen ze elke dag komen. Ik hou van het sociaal contact. Dat doet mij zoveel deugd." BibAanHuis-klaint Catharina

Met de klas naar de bibliotheek

04

Samen met leerkrachten inzetten op leesplezier, mediawijsheid en erfgoededucatie. Dat doen we via ons uitgebreid educatief aanbod. Met onze Zevensprong-projecten bereiken we Brugse basisscholen, van de derde kleuterklas tot het zesde leerjaar. Ook voor het secundair onderwijs hebben we een gevarieerd aanbod op maat van specifieke doelgroepen. Dat gaat van poëziewandelingen, boekenbabbels en workshops rond middeleeuwse manuscripten tot projecten voor leerlingen uit de OKAN-klas en voorleestips voor leerlingen uit de richting kinderverzorging. Aanvullend op dit educatief programma ondersteunen we leerkrachten en directies ook op het vlak van leesbeleid en leesplezier in de klas. Via tips in onze maandelijkse nieuwsbrief bijvoorbeeld, of door in gesprek te gaan met directies en zorgcoördinatoren van Brugse scholen. Op die manier willen we inspelen op specifieke behoeften van leerlingen, en leerkrachten zo goed mogelijk ondersteunen.

klassikale ontleningen 1959 1959
rondleidingen voor klassen van het derde kleuter en basisonderwijs 362 362
klassen ontvangen voor instructie eerste secundair 45 45 Page 1
6561 6561 keer zijn de leeslijsten gedownload
2075 2075 gedrukte leeslijsten besteld
28 28 klassen volgden de workshop erfgoedkoffer
75 75 klassen namen deel aan de boekenproeverij / boekenbabbels
25 25 rondleidingen in de bib voor o.a. OKAN-klassen en klassen uit het BuSO
17 17 poëzieworkshops ‘Vrouwen van papier’ voor 276 leerlingen

Nieuwe leeslijsten

Veel van de boeken die in de boekenbabbels aan bod komen, zijn ook terug te vinden op de gloednieuwe leeslijsten van de bib. Net zoals de boekenproeverij zijn ook de leeslijsten van de Openbare Bibliotheek Brugge al jarenlang een vaste waarde. Voor deze nieuwe editie sloegen de bibliotheken van Brugge en Kortrijk de handen in elkaar. Samen bieden ze leeslijsten aan voor zowel het basis- als het secundair onderwijs. Zes lijsten in totaal dus, voor elke graad van het basis- en secundair onderwijs één. De lijsten - met klassiekers en vooral heel veel recente boeken - zijn onderverdeeld per thema. Of je nu houdt van epische gevechten, mysterieuze raadsels, hartverwarmende romances, spannende sciencefiction of waargebeurde verhalen: er is voor elk wat wils.

Op een inspiratienamiddag op 25 september wisselden we met verschillende leerkrachten tips en good practices uit om met de leeslijsten aan de slag te gaan. We kregen veel positieve reacties uit het onderwijs. Dat zelfs Wouter Deprez onze lijsten vermeldt in De Standaard, vinden we een groot compliment!

“En zijn de leeslijsten die toch bestaan, saai? Er bestaan in elk geval uitstekende praktijken om dat tegen te gaan. Zo biedt de educatieve dienst van de Openbare Bibliotheek Brugge een tweejaarlijkse leeslijst aan, per graad. Die wordt door de helft van de Brugse scholen alvast op papier besteld, en over heel Vlaanderen nemen scholen ze ook digitaal af. De lijst varieert op moeilijkheidsgraad, genres, thema’s, en diversiteit van hoofdpersonages.” Wouter Deprez, in De Standaard, 23/09/2024
ontdek de leeslijsten

Een zee van liefde

Van 5 tot 15 juni 2024 liep in Hoofdbibliotheek Biekorf de expo 'Een zee van liefde' van bekroond kinderboekenmaker Pieter Gaudesaboos. Klassen uit de derde kleuterklas, het eerste en tweede leerjaar konden langskomen voor een rondleiding met creatieve opdrachten. De snelle beslissers werden zelfs ontvangen door Pieter Gaudesaboos himself!

Erfgoededucatie in de kijker

‘Vrouwen van papier’ is één voorbeeld van hoe de Brugse bib inzet op erfgoededucatie en haar rijke erfgoedcollectie toegankelijk maakt voor kinderen en jongeren. In het januarinummer van META, het magazine van de VVBAD, kwam onze erfgoededucatie uitgebreid aan bod in het artikel ‘Hoe bereiken we jongere generaties’.

“Ze gingen als echte monniken rustig en gefocust aan de slag. Ik genoot er als leerkracht zelf erg van om de interesse bij de groep te observeren. Super bedankt voor deze leerrijke en heel toegankelijk ervaring!” Leerkracht na de workshop ‘erfgoedkoffer’
lees het artikel in META

Vernieuwd aanbod voor secundair onderwijs

Onder de noemer ‘Leef. Lach. Lees.’ stelde de Brugse bibliotheek in september 2024 haar vernieuwd educatief programma voor het secundair onderwijs voor. De nadruk ligt nu nog meer op leesvaardigheid en leesplezier. Blikvangers zijn de boekenbabbels voor elke graad van het secundair onderwijs. De boekenbabbel vervangt de boekenproeverij, de succesvolle workshop voor de tweede graad die in veel Brugse scholen jarenlang een vaste waarde was. Met de boekenbabbels wil de bib een stijgende leerlijn introduceren in het instructieaanbod en leerlingen naar de bib blijven brengen op een toffe en uitdagende manier, die telkens past bij hun leeftijd.

“Het is fijn om op een interactieve manier jongeren kennis te laten maken met ons breed boekenaanbod. Je merkt dat ze teruggrijpen naar bekende genres, maar dat ze ook aangenaam verrast worden door nieuwe. Ook geven de leerlingen soms zelf spontaan boekentips en die gesprekken zijn enorm waardevol in klascontext en voor leesplezier.” Audrey, educatief medewerker bibliotheek
ontdek het aanbod voor het secundair onderwijs

Sport & Spel tijdens de Jeugdboekenmaand

Om de Jeugdboekenmaand kracht bij te zetten kregen alle klassen uit het eerste en vierde leerjaar een uitnodiging van de bib voor een activiteit binnen het thema Sport & Spel. De eerste leerjaren werden ondergedompeld in een uitgebreid programma van zoekplaten, opwarmoefeningen, tongtwisters en synoniemen, met een spannende bingo als finale. Ondertussen mochten de vierde leerjaren hun hersenen pijnigen met een quiz. De hoofdprijs ging naar klas 4B van Basisschool Steen10. Een delegatie van de bib ging samen met Cercle Brugge-speler Hannes Van der Bruggen een oorkonde en welverdiende prijzen overhandigen in de klas.

‘Vrouwen van papier’ voor het onderwijs

Het project ‘Vrouwen van papier’ van het Gezellearchief zet Gezelles vrouwelijke correspondenten in de kijker (zie verder). Net zoals bij de vorige deelprojecten rond Gezelles correspondentie werden diverse doelgroepen betrokken, ook het onderwijs. Zo maakten de leerlingen van het 6de jaar Crossmedia en Grafimedia van het VTI Brugge alternatieve covers voor het magazine ‘Vrouwen van papier’. Klassen uit de derde graad van het secundair onderwijs kregen de kans om een poëzieworkshop met dichteres Sylvie Marie te volgen. Voor leerlingen uit het basisonderwijs werd een zoektocht in de tentoonstelling uitgewerkt.

“Het is een bijzonder fijne uitdaging om de figuur en leefwereld van Guido Gezelle tot bij een jong publiek te brengen. Ik vertrek vanuit een gedicht en vertel dat Gezelle veel zotte toffe dingen geschreven die nu nog altijd nazinderen.” Sylvie Marie, in een interview voor Inzoemen
lees het interview met Sylvie Marie

Erkende erfgoedbibliotheek

05

De Openbare Bibliotheek Brugge is een erkende Erfgoedbibliotheek en werd in 2023 door de Vlaamse overheid ingedeeld als cultureel-erfgoedorganisatie van landelijk niveau. Hoofdbibliotheek Biekorf huisvest onder meer kostbare middeleeuwse manuscripten, incunabelen (boeken gedrukt voor 1501) en oude drukken, een indrukwekkende collectie historische kranten, tal van Brugse privébibliotheken en het Guido Gezellearchief.

Ontdek de hoogtepunten van onze werking in 2024.

Boekentijdreis op Erfgoeddag

Eind 2023 werd de Openbare Bibliotheek Brugge ingedeeld als cultureel-erfgoedorganisatie van landelijk niveau. Die mooie erkenning grepen we aan om tijdens Erfgoeddag 2024 de geschiedenis van de bib, de rijkdom van de collecties en de maatschappelijke relevantie in beeld te brengen. Illustrator Peter Goes maakte een tijdlijn over de geschiedenis van de bibliotheek, van de middeleeuwen tot nu. Op de bijhorende expo op Erfgoeddag toonden we iconische stukken uit onze erfgoedcollectie, vergezeld met quotes van medewerkers, partnerorganisaties uit het erfgoed- en onderwijsveld en hedendaagse makers. Eén specifiek erfgoedstuk, een boekband van Marcus Laurinus, was het onderwerp van de aperitieflezing op Erfgoeddag. Ludo Vandamme bracht het verhaal over de bibliotheek van deze bekende Brugse 16de-eeuwse boekenverzamelaar.

De tekening van Peter Goes, de erfgoedstukken én de quotes kan je ook nu nog bekijken in een online tentoonstelling.

bekijk het filmpje van de expo en de online tentoonstelling

RA RA Rebus. Spelen met woord & beeld, van de rederijkers tot nu

Met ‘RA RA Rebus’ zette de erfgoedbibliotheek 2024 creatief in. De tentoonstelling in Hoofdbibliotheek Biekorf zoemde in op rebussen en woordspelletjes van de late middeleeuwen tot nu. Centraal stond een vroeg 17de-eeuws schilderij met daarop de Drie Santinnen, de beschermheiligen van de gelijknamige Brugse rederijkerskamer. De rebus die op het schilderij staat werd recent ontcijferd door Dirk Geirnaert, die naar aanleiding van de expo een lezing kwam geven over zijn onderzoek. Illustrator Iris Van Robays zorgde voor een hedendaagse toets met nieuw werk in de expo en een creatieve workshop voor kinderen.


Vrouwen van papier

Hét hoogtepunt van 2024 voor de erfgoedbibliotheek was ongetwijfeld het project ‘Vrouwen van papier’. Dit door de Vlaamse Overheid gesubsidieerde project zette Gezelles vrouwelijke correspondenten in de kijker. Gezelle correspondeerde met 200 vrouwen, van barones tot fabrieksmeisje, van biechteling tot familielid.

Met een tentoonstelling, een magazine, een podcast, stadswandelingen, literaire salons, workshops en projecten voor het onderwijs bracht het Gezellearchief de verhalen van deze historische vrouwen naar het brede publiek. De vrouwen leefden honderdvijftig jaar geleden, maar de thema’s in hun brieven zijn van alle tijden: migratie, sociale verhoudingen, de positie van de vrouw, zorg, geloof, mentale problemen, politiek, de natuur. Er zijn opvallend veel raakvlakken met vandaag.

Twintig kunstenaars, auteurs en dichters lieten zich inspireren door Gezelles vrouwelijke correspondenten. In de tentoonstelling werden archief- en museumstukken – uit de collectie van het Gezellearchief, aangevuld met werken van 17 bruikleengevers – gecombineerd met nieuw werk van onder meer Delphine Lecompte, Gaea Schoeters, Aya Sabi, Nuala O’Connor, Nina Van denbempt, Sammy Slabbinck – die ook instond voor het campagnebeeld – en vele anderen.

De expo kon rekenen op heel wat nationale persaandacht (o.a. Pompidou op Klara, VRT NWS, Radio 1, De Standaard,…). Meer dan 2000 mensen bezochten de tentoonstelling met erfgoedstukken in de Van Ackerzaal. Voor het hedendaagse luik, beneden in Hoofdbibliotheek Biekorf, telden we meer dan 9000 bezoekers.

De combinatie van erfgoed met hedendaagse interpretaties werd ook doorgetrokken in het magazine ‘Vrouwen van papier’, geïnspireerd op een idee van Guido Gezelle om een vrouwenblad op te richten. Het magazine werd uitgegeven in samenwerking met het Poëziecentrum. Drie schrijfsters die meewerkten aan ‘Vrouwen van papier’ werden door AudioCollectief SCHIK geïnterviewd voor de gelijknamige podcast.

‘Vrouwen van papier’ is een deelproject binnen het grotere participatieproject rond de online editie van Gezelles correspondentie, een samenwerking tussen het Guido Gezellearchief, de KANTL en het Guido Gezellegenootschap. Dankzij een team van vrijwilligers worden de getranscribeerde brieven met annotaties online aangeboden via GezelleBrOn. Meer hierover lees je in het hoofdstuk ‘Maximaal digitaal’ (zie verder).

Info over het magazine, de podcast en een terugblik op de tentoonstelling en de randactiviteiten vind je op Gezelle.be

Kleinere expo’s, boekvoorstellingen en erfgoedlezingen

Via erfgoedlezingen en tentoonstellingen zetten we de rijkdom van onze erfgoedcollectie in de kijker voor een gevarieerd publiek. Naast de hoger vermelde tentoonstellingen brachten we in de leeszaal verschillende kleine themagerichte collectiepresentaties.

Waar mogelijk gaan we ook in op vragen van externe erfgoedverenigingen of organisaties. In maart en april was Mokuhanga Magic, een mobiele expo over de ontstaansgeschiedenis van de Japanse houtsnede, te gast in Hoofdbibliotheek Biekorf. Vladimir Ivaneanu en Soetkin Everaert, de bezielers van Mokuhanga Magic, demonstreerden de techniek live in de bib. Vladimir bracht ook een voordracht waarin hij linken legde met de houtgravures in de erfgoedcollectie van de bibliotheek. Blikvanger onder de erfgoedlezingen in 2024 was ongetwijfeld de voordracht door Christopher De Hamel in het kader van Mmmonk School. Met zijn jarenlange ervaring als bibliothecaris in het Corpus Christi College in Cambridge en als veilingexpert bij Sotheby’s, is De Hamel een vooraanstaand expert op het gebied van middeleeuwse manuscripten.

Speciaal voor onze bibliotheek stelde hij een lezing samen die hij live bracht in Hoofdbibliotheek Biekorf. De andere lessen binnen de reeks Mmmonk School vonden online plaats.

De Brugse bibliotheek is ook medeorganisator van de jaarlijkse Miraeuslezing. In 2024 bracht Lieve Watteeuw de lezing ‘Restauratie van manuscripten in de vroegmoderne tijd. De bibliotheek van de Abdij Ter Duinen in focus’.

Hoofdbibliotheek Biekorf was gastlocatie voor de boekvoorstellingen ‘Karel De Wolf, Brugse apotheker en volkskundige’ en ‘De kleine Gezelle’. In Bibliotheek De Garve werd het boek ‘Sint-Jozef, een Brugse volkswijk’ voorgesteld. Ook in de bibliotheekfilialen hebben we aandacht voor lokaal erfgoed. In Bibliotheek J.F. Willems in Zeebrugge vertelde Doris Klausing op 6 maart 2024 vergeten vissersverhalen.


Bruiklenen en tentoonstellingen op verplaatsing

Wie een bezoek brengt aan Brugge kan op verschillende plaatsen in de stad stukken uit onze erfgoedcollectie bewonderen. Incunabelen en manuscripten worden tentoongesteld in het Gruuthusemuseum. In 2024 werd de selectie van april tot september afgestemd op de tentoonstelling ‘Rebel Garden’, met o.a. de wereldkroniek van Hartmann Schedel gedrukt in 1493 (ST 24) en een prachtige, 13de-eeuwse weergave van de boom van bloedverwantschap (Ms 365). Sinds november 2022 leent de bibliotheek ook documenten uit voor de presentatie ‘Brugge en de zee’ in het Stadhuis. Zo zijn er nu 18de-eeuwse scheepsadvertenties te bekijken.  

Topstukken uit onze collectie waren niet enkel in Brugge te zien. Op de expo ‘Ridders van het Gulden Vlies’ in Museum Hof van Busleyden in Mechelen werden ‘De cronicke van Vlaenderen’ van Anthonis de Roovere (Ms 437) en ‘Metamorphose’ van Colard Mansion (Inc 3877) tentoongesteld. Ook online en in populaire publicaties doken topstukken uit onze collectie op. Zo kreeg de oudste kaart van Vlaanderen een plaats in FAAM, het virtuele museum van Vlaanderen. In het boek 'Een geschiedenis van België in 100 voorwerpen' prijken ‘De Excellente Cronike van Vlaenderen’ (1485-1515) en de ‘Graduale van de Magdalenaleprozerie’ (1504).

Aanwinsten in de kijker


Zeventiende-eeuwse kranten

In februari 2024 kocht de Openbare Bibliotheek Brugge een lot met elf 17de-eeuwse kranten. Ze vormen niet alleen een mooie aanvulling op de historische krantencollectie, maar bevatten ontbrekende puzzelstukjes in het onderzoek naar Brugse historische kranten.

Onverwacht werpt de aankoop een nieuw licht op de vroege Brugse persgeschiedenis.

“Dat deze aanwinst een nieuw licht zou werpen op de vroege Brugse persgeschiedenis is meer dan we konden verwachten. We kunnen enkel maar hopen dat bijkomende Brugse kranten opduiken, zodat het rijke Brugse persverleden verder in kaart kan worden gebracht.” Hilde Van Parys
lees het artikel in Inzoemen

Twee topstukken van de Vlaamse overheid

Eind maart droeg toenmalig minister-president en minister van Cultuur Jan Jambon het beheer van twee bijzonder waardevolle middeleeuwse handschriften over aan de Openbare Bibliotheek Brugge. Het gaat om het psalter van Margaretha II van Vlaanderen en een luxueus getijdenboek uit de 15de eeuw. De twee manuscripten werden meteen ook erkend als Vlaamse Topstukken. Door hun zeldzaam en uniek karakter voldoen ze immers ruimschoots aan de criteria van het Vlaamse Topstukkendecreet.

Na de overdracht werden beide manuscripten vijf dagen tentoongesteld in het Gruuthusemuseum. Dat de korte expo in de smaak viel, bleek uit de bezoekerscijfers. Op vijf dagen tijd kreeg het Gruuthusemuseum zo’n 1500 bezoekers over de vloer, goed voor een stijging met 12% van het normale aantal bezoekers.

“Het boekje behoorde toe aan één van de langst regerende gravinnen van Vlaanderen: Margaretha II van Vlaanderen, ook bekend als Margaretha van Constantinopel. Zij regeerde als weduwe zelfstandig over Vlaanderen en Henegouwen van 1244 tot 1280 en drukte een stempel op haar gewesten dankzij belangrijke investeringen in infrastructuur en handel. Dit was haar persoonlijk psalmenboekje voor privé-devotie. Een heel waardevol stukje geschiedenis dus.” Evelien Hauwaerts
meer info

Boek van Joost De Damhoudere

In het najaar van 2024 kon de Openbare Bibliotheek op een veiling een boek aankopen afkomstig uit de bibliotheek van Joost De Damhoudere (1507-1581) (HF 1205). Deze jurist verwierf bekendheid tot ver buiten de stadsgrenzen met zijn Praxis rerum criminalium, een boek over de strafrechtpraktijk. Het aangekochte boek is een uitgave in het Frans en het Spaans, gedrukt in Brugge in 1568. Het bevat regelgeving in verband met het zeeverzekeringswezen. Dat dergelijk boek in Brugge gedrukt werd is niet zo verwonderlijk: de Spaanse Natie was er nog aanwezig en Brugge was de stapelplaats voor Spaanse wol in de Nederlanden.

Hun handelsroutes strekten zich steeds verder uit naar andere continenten. Een duidelijke neerslag van verzekeringsregels was dus welkom. Vooraan in het boek noteerde Joost De Damhoudere zijn naam. Uit de notitie eronder blijkt dat het boek later een plaats kreeg in de bibliotheek van zijn zoon Ludovicus (Lodewijk).   


Kalligrafisch werk ‘Tavernier’

Op een veiling kocht de bibliotheek een gekalligrafeerde tekst aan, ondertekend ‘Tavernier’. De kunstig geschreven tekst wordt in verband gebracht met gelijkaardige teksten die met dezelfde naam ondertekend zijn en die op verschillende plaatsen bewaard worden. Zo heeft de Openbare Bibliotheek Brugge ook een schriftje in de collectie waarin meerdere voorbeelden van gekalligrafeerde teksten verzameld zijn.

Ook daarin duikt de naam Tavernier op. Het onderzoek naar wie deze Tavernier is, is ondertussen lopende (en verhelderend). Dergelijke bladen en schriften met gekalligrafeerde teksten kwamen meer voor van de zestiende tot de achttiende eeuw. Ze boden inspiratie voor wie zijn boodschap, of het nu ging om een uitnodiging voor een diner of een moraliserende les, in stijl op papier wilde zetten.


Brugensia

De collectie Brugensia bevat  Brugse publicaties van na 1830. We streven naar een zo volledig mogelijke collectie publicaties over Brugge, publicaties van Brugse auteurs en publicaties uitgegeven of gedrukt in Brugge.

In 2024 konden we de verzameling Brugensia aanvullen met o.a. grafisch werk van Marcel van Maele, illustraties van Jeanne Hebbelynck en Elisabeth Ivanovsky voor uitgeverij Desclee en 3 zeldzame kaartspellen van Daveluy.


Gezellearchief

Het Gezellearchief wordt geregeld aangevuld met nieuwe aanwinsten. In de eerste helft van 2024 konden we al drie belangrijke archiefstukken toevoegen. Het gaat om een brief van de jonge dichter Gonzales Combel uit Oudenaarde, waarin hij Guido Gezelles mening vraagt over zijn dichtwerk.

Een tweede aanwinst betreft een neergeschreven verslag van een voordracht die Guido Gezelle in september 1879 in het stadhuis van Damme gaf. Tot slot konden we ook een brief van Gezelle aan de zusters van 'Les Filles de l'Enfant-Jésus' aan het archief toevoegen.

meer info




Expertise delen: studenten, erfgoedprofessionals en liefhebbers van boekenerfgoed

Wie gepassioneerd is door boekenerfgoed of als student kennis komt maken met onze erfgoedcollectie, wordt hartelijk ontvangen door onze wetenschappelijk medewerkers die met plezier hun expertise delen en de mooiste stukken uit onze collectie presenteren. Zo hadden we onder meer de studenten van de bibliotheekopleiding van CVO Groeipunt op bezoek. Ook het Nederlands-Vlaamse Godfried Bomansgenootschap kwam langs op uitnodiging van het Guido Gezellegenootschap. Wat dichter bij huis kregen leerlingen van het SASK een blik achter de schermen van onze erfgoedbibliotheek ter voorbereiding van een project over de Hanzesteden.

Hoofdbibliotheek Biekorf was in 2024 ook vaak gastlocatie voor bijeenkomsten van erfgoedprofessionals. We organiseerden onder meer een internationale bijeenkomst over liturgische middeleeuwse manuscripten, waren één van de locaties van de internationale IPRES-conferentie en ontvingen de collegagroep behoud en beheer van de Vlaamse Erfgoedbibliotheken en FARO. Ook buitenshuis waren de wetenschappelijk medewerkers van de erfgoedbibliotheek actief op congressen en studiedagen allerhande: van de Dag van de Nieuwste Geschiedenis en de Publiekdomeindag in Brussel tot het IIIF-Congres in Los Angeles (zie verder).


VIBE-project

De Openbare Bibliotheek Brugge is één van de partners van het VIBE-project dat in april 2024 van start ging. In het VIBE-project neemt de ‘Vlaamse Erfgoedbibliotheken’ samen met twaalf collectiebeheerders hun collectie boeken, kranten, tijdschriften en handschriften onder de loep. De Openbare Bibliotheek Brugge volgt het traject bij de Stichting Jean van Caloen (Kasteel van Loppem) mee.

Via het traject krijgen de collectiebeheerders meer inzicht in de sterke kanten en verbeterpunten van de huidige bewaring. Daarnaast bekijken ze welke types schade het meest voorkomen in de collectie en of die gelinkt zijn aan de bewaaromstandigheden. Zo kunnen ze prioriteiten stellen rond behoud en beheer.

Maximaal digitaal

06

Online je bibliotheekbezoek voorbereiden of je geleende materialen beheren? E-boeken ontlenen of online de krant lezen? Voor veel leners is het vanzelfsprekend. De gebruikscijfers voor Mijn Bibliotheek, het krantenarchief en de e-boeken blijven hoog. Ook de digihulp- en digisessies worden druk bijgewoond. Met de uitbreiding van ons bibliotheeknetwerk ondervinden Brugse cultuurpartners het gebruiksgemak van de geïntegreerde bibliotheekcatalogus. Met de erfgoedbibliotheek blijven we eveneens inzetten op digitale ontsluiting en online beleving. De online brieveneditie op GezelleBrOn, het Mmmonk-project en de vele toepassingen van IIIF, de verschillende samenwerkingen met meemoo en de historische krantendatabank op het vernieuwde erfgoedbrugge.be zijn daar mooie voorbeelden van.

23713 23713 e-boeken uitgeleend via e-boekenplatform Cloudlibrary
22728 22728 actieve gebruikers van Mijn Bibliotheek
8260 8260 sessies op het krantenarchief
2349 2349 brieven online beschikbaar via GezelleBrOn
46710 46710 scans voor het project Vrouwen van papier
15997 15997 bezoekers op gezelle.be

Vrouwen van papier: digitalisering, online editie, Wikiproject, emotiedetectie via AI

Het Gezelleproject ‘Vrouwen van papier’ (zie hoger) vertrekt van 600 brieven van of aan Gezelles vrouwelijke correspondenten. ‘Vrouwen van papier’ is een deelproject binnen het participatieproject rond de online editie van de volledige correspondentie van Guido Gezelle, in samenwerking met de KANTL en het Guido Gezellegenootschap. Voor ‘Vrouwen van papier’ werden 6683 items volgens de Metamorfoze Light-richtlijnen gedigitaliseerd, goed voor 46 710 scans. Gezelle verknipte zijn brieven vaak, wat het nodige puzzelwerk met zich meebrengt vooraleer de brieven ingescand kunnen worden. Dankzij ons team van vrijwilligers en experten worden de gedigitaliseerde brieven getranscribeerd en voorzien van inhoudelijke toelichting. De geannoteerde brieven zijn beschikbaar via GezelleBrOn (Gezelles Brieven Online). En we gaan nog een stap verder. Met het wikiproject 'Vrouwen van papier' stellen we de verzamelde gegevens over en foto’s van vrouwen ter beschikking om de genderongelijkheid op de Nederlandstalige Wikipedia en andere Wiki-projecten te verkleinen. In samenwerking met meemoo werd in 2024 verder ingezet op het aanmaken en aanvullen van Wikidatarecords.

Alle in Wikidata ingevoerde data is nu als Linked Open Data beschikbaar voor onderzoek en andere vormen van  (her)gebruik. Op 8 maart, Internationale Vrouwendag, nam de Openbare Bibliotheek Brugge het initiatief om Wikipedia-schrijfsessies te organiseren. Negentien erfgoedinstellingen over heel Vlaanderen sprongen mee op de kar om historische vrouwen een plek op Wikipedia te geven. In samenwerking met de onderzoeksgroep LT3 (Language and Translation Technology Team) van de Universiteit Gent werkten we ook verder aan de automatische sentiment- en emotiedetectie op het historisch brievencorpus van Gezelle. Binnen dit project kenden vrijwilligers van het Guido Gezellearchief sentiment (positief, negatief en neutraal) en emoties (bv. boosheid, angst, liefde) toe aan brieffragmenten om zo een lerend systeem te trainen. Onderzoekster Luna De Bruyne stelde de resultaten voor tijdens de Studiedag van het Gezellegenootschap op 24 november en schreef een artikel in het huldenummer van het tijdschrift ‘Biekorf’.

bekijk de brieven in GezelleBrOn

Erfgoedbrugge vernieuwd

Het verhaal van Erfgoed Brugge gaat terug tot 2016. Eind dat jaar komt er onder impuls van Erfgoedcel Brugge een portaalsite online waarop onder meer de collecties van Beeldbank Brugge (Stadsarchief), Musea Brugge en de historische krantencollectie van de Openbare Bibliotheek Brugge gezamenlijk doorzoekbaar zijn. Tijdens de volgende jaren neemt het aantal collecties en stukken fors toe, tot ruim 1,7 miljoen records, verdeeld over 26 collecties. Het gaat over foto’s, kaarten, historische kranten, archeologische vondsten, gebruiksvoorwerpen, kunstwerken, middeleeuwse handschriften, enz. In 2024 werd erfgoedbrugge.be volledig vernieuwd. Het zoeken op dit stedelijk webplatform gaat nu sneller en eenvoudiger. Je ontdekt er het unieke Brugse erfgoed bovendien in een fris en eigentijds kleedje.

ontdek erfgoedbrugge.be

Mmmonk en het gebruik van IIIF: congressen, workshops en IIIF Fridays

Mmmonk.be verenigt zo'n 820 middeleeuwse manuscripten van de abdijen van Sint-Bavo, Sint-Pieter, Ten Duinen en Ter Doest. Ze worden online gepresenteerd via IIIF (International Image Interoperability Framework). Eén van de doelstellingen van mmmonk is om de opportuniteiten van IIIF uit te dragen bij de sector en potentiële gebruikers. Elk jaar verzamelt de IIIF-gemeenschap om kennis en ervaring uit te wisselen. In 2024 vond het congres plaats in Los Angeles. Evelien Hauwaerts, curator manuscripten in de Openbare Bibliotheek Brugge, gaf een workshop over mogelijke toepassingen van IIIF voor onderwijs, communicatie en onderzoek.

Ook de reeks IIIF Fridays - studiedagen in samenwerking met de Vlaamse Kunstcollectie, meemoo en Universiteitsbibliotheek Gent – kreeg in 2024 een vervolg.

lees het verslag van het congres in Los Angeles

Bibliotheek Kantcentrum in Brugs bibliotheeknetwerk

De Openbare Bibliotheek Brugge was met haar hoofdbibliotheek en 12 filialen al een netwerk op zich. Dat netwerk wordt sinds 2021 uitgebreid met andere Brugse organisaties. De Museumbibliotheek was de eerste bibliotheek die het netwerk vervoegde. Daarna volgde ook de bibliotheek van het Conservatorium, de bibliotheek van Erfgoedcel Brugge en het Brugse Stadsarchief. Met de bibliotheek van het Kantcentrum verwelkomen we in 2024 de eerste niet-stadsdienst.

Concreet komt het erop neer dat die bibliotheken hetzelfde systeem (Wise) gebruiken en op die manier hun collectie kunnen voorstellen via de online catalogus van de Openbare Bibliotheek Brugge. Wie lid is van de Openbare Bibliotheek Brugge, is lid van alle bibliotheken binnen het netwerk. De invoer van de collectie in de catalogus gebeurt door de medewerkers van de externe bibliotheek, maar de Openbare Bibliotheek Brugge deelt haar knowhow en ziet toe op de correcte toepassing van de regels.

De mensen achter de bib

07
Bibliotheekmedewerkers voor en achter de schermen 87 87 89
Vrijwilligers: begeleiders Leesjury , voorlezers, participatieproject Guido Gezelle,… 87 87
Leden van de Vrienden van de Brugse Bibliotheek vzw 186 186
Stagiairs die onze medewerkers en bezoekers bijstonden 13 13 11
Jobstudenten (nu ook los van de schoolvakanties) 8 8
Procent van de respondenten van het gebruikersonderzoek is zeer tevreden over de behulpzaamheid van medewerkers 96,7 96,7

Vrijwilligers in de kijker

De Openbare Bibliotheek kan rekenen op de inzet van tientallen vrijwilligers. Ze zijn voorlezer voor de tussendoortjes, begeleiden een groep van de Leesjury, begeleiden anderstaligen bij ‘Samenspel’, houden consultaties als digihelper of brengen boeken langs bij minder mobiele leners via de dienst ‘Bib aan huis’.

Ook de erfgoedbibliotheek werkt met een vaste groep vrijwilligers, voor de online editie van de correspondentie van Guido Gezelle bijvoorbeeld. Zij stellen hun kennis over Gezelle en zijn netwerk in de negentiende eeuw ter beschikking om de brieven te ontcijferen, te transcriberen en van commentaar te voorzien.

Nog voor de erfgoedbibliotheek werkten twee vrijwilligers in 2024 verder aan de invoer in de bibliotheekcatalogus van de privébibliotheek van de kunsthistorica Mireille Madou (1931-2020). Het was haar wens dat haar studiebibliotheek, een collectie van ca. 70 meter boeken en tijdschriften in de Bibliotheek van Brugge zou terechtkomen, het Fonds Mireille Madou.

Op infosessies, bijscholingen en informele bijeenkomsten wisselen de vrijwilligers ervaringen uit en leren ze mekaar beter kennen.

“Het geeft zoveel energie om al die mensen samen bezig te zien. Mijn hoop is om hier nog lang mee door te gaan, misschien zelfs uit te breiden naar Samenleesgroepen in de toekomst. Want het mooiste van alles zijn de momenten waarop er gelachen wordt, waarop plezier wordt gemaakt. Die momenten zijn van onschatbare waarde.” Leen, vrijwilliger bij Samenspel
lees het interview met Leen in Inzoemen

De bibliotheek als boeiende stageplaats

Studenten Letterkunde, Lerarenopleiding, Bibliotheekopleiding, Geschiedenis, Logopedie, … Ze vinden vlot de weg naar de Brugse bibliotheek. Niet alleen om samen te studeren, maar steeds vaker ook om er stage te lopen of als Bis-stagiair een eerste werkervaring op te doen.

Voor 2024 lichten we even de casus van Aurélie Lemmens uit. Zij deed stage binnen het project ‘Vrouwen van papier’ van het Guido Gezellearchief (zie hoger). Als onderdeel van de interuniversitaire master-na-master opleiding 'Master in de literatuurwetenschappen’ werd het vak ‘Boekgeschiedenis en digitale menswetenschappen' gegeven aan de UGent. Het vak was helemaal opgebouwd rond het project ‘Vrouwen van papier’, en de studenten werden opgeleid in de diverse stappen van het editieproject en de innovatieve benaderingen.

Ze werkten samen op twee Engelstalige correspondenties van Jemima Stroud en Helena Walton. Binnen het tijdsbestek van het vak hebben de studenten de twee correspondenties afgehandeld en werden de 77 brieven gepubliceerd in GezelleBrOn. Aurélie Lemmens was één van de studenten binnen die opleiding. Zij besloot om haar stage te doen binnen ‘Vrouwen van papier’. Aurélie werkte in het tweede semester verder aan de transcriptie en inhoudelijke ontsluiting van twaalf correspondenties. Tijdens de studiedag van het Guido Gezellegenootschap op 23 november gaf ze toelichting bij de resultaten van haar stage.

De Vrienden van de Brugse Bibliotheek

De vriendenvereniging ondersteunt de werking van de Openbare Bibliotheek Brugge en organiseert tal van activiteiten die in brede zin aansluiten op de bibliotheekwerking: auteurslezingen, de leesgroep, voordrachten,… Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de erfgoedcollecties van de bibliotheek.

Wie lid is van de Vrienden krijgt drie keer per jaar het magazine ‘Inzoemen’ toegestuurd, krijgt korting of gratis toegang bij lezingen en wordt uitgenodigd voor exclusieve activiteiten, zoals de voorverkoop van de boekenverkoop en rondleidingen in tentoonstellingen van de bibliotheek.

Meer info

De Warmste Voorleesmarathon

We sluiten dit jaarverslag af met een terugblik op een warm initiatief van bibliotheekcollega’s en vrijwilligers. Naar aanleiding van de Warmste Week werd op 12 december een voorleesmarathon georganiseerd. Van 12 tot 12 lazen bibliotheekmedewerkers en -vrijwilligers voor. Wie kwam luisteren kon een vrijwillige bijdrage geven en/of koekjes en confituur – artisanaal bereid door de collega’s – kopen voor het goede doel.